خرید بک لینک: توجه به ابعاد اخلاقی و دینی تغییر اقلیم، ضرورت توجه به آمایش سرزمین، تأثیرات تغییر اقلیم بر تنوع زیستی و جوامع انسانی کشور و تشکیل سازمان ملی تغییر اقلیم زیر نظر ریاست جمهوری از مهم ترین محورهای مطرح شده در نشست تغییر اقلیم و ایران بود که با حضور اعضاء فرهنگستان علوم اجرا شد.
به گزارش گروه علمی ایرنا از فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی، نشست تغییر اقلیم و ایران آینده به همت دبیرخانه شورای آینده نگاری فرهنگستان علوم و با حضور شماری از مدیران این فرهنگستان همچون ناصر باقری مقدم دبیر شورای آینده نگاری، آیت الله سید مصطفی محقق داماد رییس گروه علوم اسلامی، یوسف ثبوتی رییس گروه علوم پایه، مسعود تجریشی رییس گروه مطالعات راهبردی زیست محیطی مرکز مطالعات، مهدی کدیور عضو وابسته گروه علوم کشاورزی، محمد رحیمی عضو هیات علمی دانشگاه سمنان و عضو گروه نویسندگان گزارش های هیات بین الدولی تغییر اقلیم، رضا مکنون عضو وابسته گروه فنی مهندسی فرهنگستان علوم و تعدادی از اندیشمندان و متخصصان کشور برگزار شد.
در این جلسه، ضمن ارائه گزارش های در رابطه با تغییر اقلیم در ایران، قرار شد درباره ی موضوع هایی نظیر فناوری های آینده ساز در نقشه جامع علمی کشور، جمعیت ایران در دهه های آینده و هویت فردی و ملی در ایران آینده نیز در دستور قرار گیرد.
باقری مقدم دبیر شورای آینده نگاری فرهنگستان علوم در دومین نشست از سلسله نشست های دبیرخانه شورای آینده نگاری با نام «روایت اندیشمندان از ایران آینده» اظهار داشت که در نشست های آتی «روایت اندیشمندان از ایران آینده» به موضوع هایی نظیر فناوری های آینده ساز در نقشه جامع علمی کشور، جمعیت ایران در دهه های آینده و هویت فردی و ملی در ایران آینده در دستور قرار می گیرد و این نشست ها بعد از پیاده سازی و تنقیح توسط دبیر علمی نشست، به گزارش های سیاستی تبدیل و برای مسؤلان و مدیران اجرائی مرتبط در کشور ارسال خواهد شد.
مکنون عضو وابسته گروه علوم مهندسی فرهنگستان علوم و دبیر علمی جلسه نیز اظهار نمود: اثرگذاری تغییر اقلیم به رسمیت شناخته شده است و بیشترین اثر آن بر روی دما است و این روند افزایش دما حداقل تا دو دهه دیگر ادامه خواهد داشت، همینطور تغییر اقلیم در ایران مانند بسیاری دیگر از مناطق اتفاق افتاده و البته در بعضی موارد اثرات آن در ایران شدیدتر گزارش شده است.
لزوم توجه به ابعاد اخلاقی و دینی تغییر اقلیم
رئیس گروه علوم اسلامی فرهنگستان علوم هم در این جلسه بیان نمود: موضوع تغییر اقلیم در دو بخش قابل بررسی است؛ بخش اول در ارتباط با تحولات طبیعی است که دست بشری در آن دخالتی ندارد. طبیعت تغییر می کند و ربطی هم به اعمال و رفتار بشر ندارد. بشر نه مقصر و نه مکلف است. هرچند در فلسفه قدیم ما، چه فلسفه یونان و چه فلسفه اسلامی، تغییرات اقلیمی را بدون ارتباط با اعمال و اخلاق بشر نمی داند و اعتقاد داشتند که باران و توفان و دیگر پدیده های طبیعی با اعمال و رفتار انسان ها بر روی کره زمین ارتباط دارد.
محقق داماد، بخش دوم تغییرات اقلیمی را در ارتباط با آثار فعالیتهای انسان دانست و درباره ی تغییر اقلیم و تأثیرات بشری بر آن، بر لزوم توجه به ابعاد اخلاقی و دینی این مسئله تاکید کرد و اظهار داشت: بخشی از تغییر اقلیم به دلیل اقدامات انسانی است که این باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد. یکی از اقدامات لازم در این خصوص، وظیفه ما در شناسایی انطباق با این شرایط و شیوه زندگی در این شرایط است.
وی اعتقاد دارد که مشکل اصلی تغییراقلیم ریشه اخلاقی دارد و باید اخلاق بشر را بگونه ای تربیت نماییم که با طبیعت آشتی کند و برای این کار نیاز است نگاهی به ارتباط انسان، طبیعت و خدا در چارچوب یک مثلث داشته باشیم.
محقق داماد اضافه کرد: اگر ما به این تحول به سادگی پاسخ ندهیم، بدون شک محکوم به هلاکت خواهیم بود. جامعه ای موفق است که تغییر اقلیم را درک کرده و برای انطباق با آن برنامه ریزی کند. ازاین رو علمای دین باید اهتمام بیشتری به مباحث محیط زیست داشته باشند و رساله های توضیح المسائل دینی خودرا به روز کنند و با احکام شرعی، مقلدان خودرا به سمت حفظ محیط زیست سوق دهند. بعنوان مثال، توجه به میزان مصرف آب در احکام محیط زیستی باید مدنظر قرار گیرد.
ضرورت توجه به آمایش سرزمین
رئیس گروه علوم پایه فرهنگستان علوم نیز در این جلسه به تاریخچه سازمان برنامه و اسناد توسعه در ایران اشاره و تاکید کرد که این سازمان از سال ۱۳۲۷ بعنوان نهاد مسئول برنامه ریزی اقتصادی و اجتماعی فعالیت نموده است و سازمان برنامه در این زمان با تدوین برنامه های ۷ ساله و سپس برنامه های پنج ساله، کوشیده است تا توسعه ای پایدار را در کشور فراهم آورد.
ثبوتی به بررسی گزارش آمایش سرزمین سال ۱۳۵۳ توسط مشاورین ستیران پرداخت و اظهار داشت: ایران سرزمینی خشک و کم باران است و آب های کشور عمدتا در سواحل خلیج فارس و تالاب های حوالی آن قرار دارند. متمرکز کردن صنایع سنگین و آب بَر در سواحل جنوبی کشور، به همراه تربیت نیروی متخصص در این مناطق، همچون سفارش های اساسی این گزارش بود.
وی به تغییرات اقلیمی اشاره و ابراز نگرانی کرد که در چهار دهه اخیر، جامعه فقط به تدریج به این تغییرات اذعان کرده است و سیاست متمرکز تصمیم گیری ها در پایتخت سبب شده که کشاورزی سنتی و روستایی مولد تحت تأثیر قرار گیرد و تبدیل به حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ شود.
رئیس گروه علوم پایه فرهنگستان علوم با اشاره به اینکه جمعیت فعلی سواحل جنوبی کشور بسیار محدود است و تنها مجتمع پتروشیمی عسلویه بعنوان صنعت بزرگ در این منطقه وجود دارد، تاکید کرد که با استفاده از آب شور دریا و هوای مرطوب، میتوان آب شرب و صنعتی تولید کرد، زمان برای تغییر و بهبود هنوز باقی است و باید اقداماتی برای تبدیل حاشیه نشین ها به نیروی مولد در سواحل جنوب انجام گیرد.
تأثیرات تغییر اقلیم بر تنوع زیستی و جوامع انسانی کشور
عضو وابسته و رییس گروه مطالعات راهبردی زیست محیطی فرهنگستان علوم نیز اظهار نمود: شواهد موجود نشان داده است که تغییرات جهانی اقلیم در دهه های آینده تأثیرات قابل توجهی بر متغیرهای اقلیمی و بخش های مختلف اقتصادی ایران خواهد داشت.
تجریشی اضافه کرد: ضمن بررسی وضعیت گذشته و حال متغیرهای اقلیمی و پیشبینی آنها در آینده، باید تأثیرات تغییر اقلیم جهانی بر اقلیم، محیط زیست، منابع طبیعی، کشاورزی، تنوع زیستی و جوامع انسانی کشور تحلیل شود.
وی با ذکر نمونه هایی از این اثرات، هشدارهای لازم را به سیاستمداران و سیاست گذاران کشور ارائه کرد.
تغییر اقلیم در ایران و اصفهان و چالش آن با صنایع غذایی
عضو وابسته گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم، درباره ی تأثیر تغییرات اقلیمی بر استان اصفهان اظهار نمود: ایران و بخصوص اصفهان درحال تجربه تغییرات قابل توجهی در میانگین و واریانس بارش، دما، تبخیر و رطوبت هست که میتوان آنرا به تغییر اقلیم نسبت داد. به وضوح شاهد تغییرات مدلول داری در سطح بارندگی و دما در طول یک دوره نسبتاً طولانی هستیم. کاهش مداوم بارندگی و افزایش دما به حدی است که دیگر نیاز آبی گیاهان منطقه را تامین نمی کند و این وضعیت به خشکسالی تعبیر می شود.
کدیور افزود: استان اصفهان بعنوان یکی از نقاط لطمه دیده از خشکسالی در ایران شناخته می شود و در این حوزه رتبه سوم را در کشور دارد. کارشناسان پیشبینی می کنند اگر روند فعلی ادامه یابد، اصفهان در ده تا دوازده سال آینده با خطر خالی شدن از سکنه مواجه خواهد شد. بطور دقیق تر، شاخص فالکن مارک (Falken mark) که میزان سرانه آب در دسترس را نشان می دهد، برای اصفهان بین ۷۰۰ تا ۹۰۰ متر مکعب است که نشان دهنده کمبود آب در این منطقه است.
وی بعنوان مثال از ایجاد صنایع آب بَر به وضعیت تولید شیر در اصفهان اشاره نمود و اضافه کرد: مقدار آب مصرفی برای تولید یک لیتر شیر بطور متوسط حدود ۱۰۰۰ لیتر است و عمده این آب (تا ۶۰ درصد) از آب های زیرزمینی تامین می شود. با عنایت به عدم جریان طبیعی زاینده رود و استفاده از آب های زیرزمینی، این مورد احتمال بروز پدیده خطرناک فرونشست زمین را زیاد می کند.
این عضو فرهنگستان علوم تاکید کرد: اصفهان با بیش از۲۰۰ هزار رأس گاو شیری، تقریبا ۲۳ درصد شیر کشور را تولید کرده و به بخش های بزرگ صنعتی وابسته است. در این راستا، توزیع بهتر گاوداری ها در مناطق دیگری که با مشکلات پیش گفته کمتر مواجهند، می تواند بعنوان یک راه حل مناسب در نظر گرفته شود تا هم به محیط زیست اصفهان کمک نماید و هم صنعت لبنیات کشور را در راه ثبات و پایداری نگه دارد.
تشکیل سازمان ملی تغییر اقلیم زیر نظر ریاست جمهوری
عضو هیات علمی دانشگاه سمنان نیز در این جلسه پیرامون تغییرات اقلیمی و اثرات آن بر کشور اظهار داشت: برای پیشگیری از آثار زیان بار تغییر اقلیم و تا وقتی که دستاوردهای لازم برای کاهش گرمایش جهانی به ثمر برسند، چندین دهه طول خواهد کشید و از بین رفتن منابع طبیعی نظیر آب، خاک، منابع طبیعی و محیط زیست می تواند تمام برنامه های توسعه ای کشور همچون بخش های کشاورزی، اقتصادی و فناوری را به شکل جدی تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل، ضروریست که سازمان یا موسسه ای مناسب و فراگیر در ساختار دولت تشکیل گردد، تا ضمن تدوین برنامه جامع سازگاری با تغییر اقلیم با مشارکت دستگاههای ذی ربط، نظارت، پیگیری و هماهنگی اجرای برنامه ملی عملیاتی سازگاری با تغییر اقلیم را بر عهده گیرد.
رحیمی به تجربیات جهانی اشاره نمود و اظهار داشت: کشورهای منطقه و برخی کشورهای اروپایی که شرایط اقلیمی مشابهی با ایران دارند، دارای یک وزارت خانه به نام وزارت تغییر اقلیم هستند و به شکل جدی برنامه های حفاظت از منابع طبیعی را در مقابل تغییر اقلیم اجرائی می کنند. خوشبختانه ما نیز در کشور متخصصان متعهد و دلسوزی داریم که در دستگاههای اجرائی و دانشگاه ها مشغول به کارند و میتوان با استفاده از این ظرفیت عظیم نیروی انسانی، برای حفاظت از منابع طبیعی کشور برنامه ریزی کرد.
این عضو هیات علمی در انتها تاکید کرد: با عنایت به موارد مطرح شده و به منظور هماهنگ سازی فعالیت نهادهای مختلف کشور و تعاملات بین المللی در حوزه تغییر اقلیم، پیشنهاد می شود سازمان ملی تغییر اقلیم زیر نظر ریاست جمهوری تشکیل گردد تا بتوانیم بطور مؤثر و هماهنگی با چالش های آینده مقابله نماییم.
در پایان جلسه مقرر شد تا موضوعات مطروحه در این جلسه به گزارش سیاستی تبدیل گشته و برای نهادهای مسئول ارسال شود.
منبع: خرید بک لینک